EEN REGENBOOG VAN KLEUREN OP DE AFDELING…
HERKEN JE DAT?
Je werkt samen aan een project en met de ene collega zit er snelheid in, gaat de communicatie soepel en krijg je er enorm veel energie van, terwijl met de andere collega het altijd moeizaam verloopt, er veel frustratie is én het een ware energievreter is.
Zo werkte ik ooit voor een grote internationale organisatie en liep de samenwerking met mijn manager nogal moeizaam. Daar waren we het allebei over eens. Ik kon nog wel eens chaotisch zijn en werkte daarbij ook nog vrij last-minute, terwijl zij het liefst ruim van tevoren een gedetailleerd en gestructureerd plan te zien kreeg. Ook vond ik het prettig om op maandagochtend te beginnen met de ‘hoe was je weekend’ chat. Zij sloeg dat het liefst over en kwam meteen ter zake. Kortom, dit was niet de basis voor een succesvolle samenwerking tussen ons.
Toch kregen wij het al gauw voor elkaar om samen een topteam te vormen waarbij we elkaar aanvulde en zelfs versterkte. Hoe we dit voor elkaar hebben gekregen? Heel simpel eigenlijk, gewoon door hierover te praten. En als basis van dat gesprek bespraken we elkaars gedragsvoorkeuren aan de hand van een kleurenmodel.
Inmiddels is elke organisatie al wel bekend met gedragsmodellen. Of het nou DISC, MBTI, Insights Discovery, Management Drives of één van de vele anderen is. Het principe van de (kleuren)modellen is hetzelfde, namelijk het gedrag in kaart brengen van mensen en zo tot betere samenwerkingen en relaties te komen. Zelf heb ik een voorkeur voor DISC, met name omdat het simpel is en eenvoudig inzetbaar.
MAAR, HOE WERKT DISC NOU PRECIES?
De DISC-methode is gebaseerd op onderzoek van de Zwitserse psychiater en psycholoog Carl Gustav Jung en laat het gedrag van een persoon in een bepaalde omgeving zien. Dr. Carl Gustav Jung beschreef al in 1921 vier ‘typen’ mensen aan de hand van de vier psychologische functies: ‘denken versus voelen’ en ‘leidend versus volgend’.
Op basis van deze twee assen ontstaat het DISC-kwadrant waarin de stijlen met ieder een eigen kleur worden weergegeven.
De vier DISC-gedragsstijlen zijn: dominant, invloed, stabiliteit en conformiteit. Elke stijl heeft een eigen kleur en kent eigen kenmerken:
DOMINANT
resultaatgericht | proactief | besluitvaardig | direct
INVLOED
enthousiast | positief ingesteld | overtuigend | makkelijke prater
STABILITEIT
geduldig | bescheiden | begripvol | stabiel
CONFORMITEIT
analytisch | perfectionistisch | nauwkeurig | vaste procedures
WAT LAAT HET PERSOONLIJKE DISC-PROFIEL ZIEN?
Door het invullen van een online vragenlijst krijg je een persoonlijk DISC-profiel. Daarmee krijg je inzicht in persoonlijke eigenschappen zoals gedrag, krachten en valkuilen. Ook krijg je op basis hiervan aanbevelingen van potentiële gebieden voor ontwikkeling en wordt er uitgelegd hoe je de gedragsstijl van de ander kan herkennen. Het rapport telt 34 pagina’s waarbij onderstaande grafiek de basis vormt. De rechterkolom is je basisstijl, dat is hoe je gedrag is als je in je comfortzone zit. Links zie je de responsstijl waarbij je gedrag wordt weergegeven in bijvoorbeeld stressvolle situaties.
MIJN ERVARING MET DISC
Al vanaf het begin van mijn carrière werk ik met de DISC-methode. Het was onderdeel van sales trainingen, hiermee perfectioneerde je namelijk de interactie met de klant. Ik was gelijk gefascineerd door DISC want ik vind het gedrag van de mens bijster interessant. Inmiddels heb ik DISC bij verschillende teams en organisaties ingezet en de uitkomsten zijn altijd zeer waardevol. Ten eerste is het een spiegel naar de leidinggevende. Regelmatig zie je (zeker bij beginnende managers) dat een team een ‘kopie’ is van de manager zelf. Terwijl de meesten het er wel over eens zijn dat juist diversiteit binnen een team voor succes zorgt.
Maar ook de spiegel voor de teamleden zelf resulteerde in veel ‘aha’ momentjes. Reacties als: ‘Echt ben ik zo? Kom ik echt zo over?’ of ‘Ja, ik vind jou eigenlijk altijd wel stil en serieus’. Op het moment dat het kwartje valt zie je de samenwerking floreren. Dan hoor je over de afdeling dingen als: ‘Hey, jij bent blauw, kun je mij misschien helpen met deze analyse?’ of: ‘hey, mag ik jouw gele creativiteit even gebruiken om mijn presentatie meer inspirerend te maken?’. Waarbij je wel in de gaten moet houden dat mensen zich niet gaan verschuilen achter ‘hun’ kleurtje; ‘Ik ben nou eenmaal zo…’. Maar dat lossen we dan wel weer op met de growth mindset theorie.
MAAR ER IS OOK KRITIEK OVER KLEURENMODELLEN
Er wordt nog wel eens getwijfeld over het nut van kleurenmodellen. Het is namelijk niet wetenschappelijk onderbouwd en ze gaan te veel uit van stereotyperingen. Mensen worden in hokjes geplaatst en dat terwijl mensen veel complexer zijn dan dat. Wat mij betreft bepaal je de waarde zelf. De DISC-methode geeft informatie en is daarmee juist de aanleiding om eens in de spiegel te kijken en in gesprek te komen. Het gesprek levert inzichten op over jezelf of de ander. Voor mij is daarom elke uitkomst waardevol en zijn er zeker geen goede of slechte uitkomsten mogelijk. Ik noem het om die reden dan ook geen ‘test’, want dat insinueert namelijk dat iets goed of fout kan zijn.
HOE KUN JE DISC GEBRUIKEN?
- Vergroten van zelfkennis in gedrag, krachten en valkuilen.
- Het verbeteren van communicatieve en sociale vaardigheden.
- Het opbouwen of versterken van zelfvertrouwen.
- Het perfectioneren van interactie met klanten.
- Samenwerking in teams optimaliseren.
- Het inspireren van leidinggevende om het beste te halen uit hun medewerkers.
MIJN CONCLUSIE
Door robotisering en automatisering van werk is de arbeidsmarkt aan het veranderen. Zonder goede soft skills ga je het moeilijk krijgen in dit tijdperk. Het kennen van jezelf is daarom een belangrijke voorwaarde voor persoonlijk en professioneel succes. Daarom kan ik kleurenmethodes alleen maar aanmoedigen, zowel in zakelijke context als daarbuiten. En welke aanbieder je dan kiest maakt wat mij betreft niets uit. Het gaat zoals ik eerder al zei vooral om het bewust zijn van jezelf en van de mensen om je heen.
Ik ben nog steeds dankbaar dat die ‘lastige’ manager ooit op mijn pad is gekomen. Want wat ik van haar heb geleerd, heb ik nog elke dag profijt van.
Nieuwsgierig geworden naar hoe jij DISC kunt inzetten binnen de organisatie waar jij werkt? Ik ben gecertificeerd DISC-trainer, bel of e-mail me gerust als je vrijblijvend eens over wilt sparren over de mogelijkheden. Of schrijf je in voor de DISC-kleurenworkshop die ik regelmatig faciliteer.
//Elja
M: 06 – 4567 0311
E: eljaboxman@gmail.com